Διάρκεια Φοίτησης

Η διάρκεια φοίτησης στη Σχολή Διεύθυνσης Ορχήστρας ορίζεται σε πέντε (5) έτη. Κάθε έτος χωρίζεται σε δύο (2) τμήματα. Τα εξάμηνα χωρίζονται σε χειμερινά (Σεπτέμβριος – Ιανουάριος) και θερινά (Φεβρουάριος – Ιούνιος). Ο Διευθυντής του Ωδείου, με την επιφύλαξη των οριζόμενων στο άρθρο 5 και υπό την προϋπόθεση ότι η φοίτηση θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 10ου εξαμήνου, έχει τη δυνατότητα να ορίζει ότι η επιλογή της έναρξης φοίτησης σε μαθήματα, των οποίων η διάρκεια είναι μικρότερη από δέκα εξάμηνα, πραγματοποιείται ελεύθερα από τον σπουδαστή.

Προύποθέσεις Εγγραφής

Οι προϋποθέσεις εγγραφής περιλαμβάνουν την πλήρωση των τυπικών προσόντων και επιτυχία σε εισαγωγικές εξετάσεις. Οι εισαγωγικές εξετάσεις διεξάγονται πάντοτε για εγγραφή στο Α’ Εξάμηνο και λαμβάνουν χώρα στην αρχή του χειμερινού ή στην αρχή του θερινού εξαμήνου. Αναλυτικά:

Α. Τυπικά προσόντα:

1. Απολυτήριο Λυκείου
2. Πτυχίο Αντίστιξης
3. Πτυχίο ή δίπλωμα πιάνου ή πτυχίο οργάνου συμφωνικής ορχήστρας, με παράλληλη φοίτηση σε επίπεδο τουλάχιστον πρώτης τάξης της ανωτέρας σχολής πιάνου. Για τους διπλωματούχους εγχόρδου ή πνευστού οργάνου συμφωνικής ορχήστρας αρκεί η φοίτηση σε επίπεδο μέσης σχολής πιάνου.

Β. Εισαγωγικές Εξετάσεις

1. Εναρμόνιση α) Τετράφωνου χορικού (Chorall) και β) ανάριθμου βάσιμου.
2. Τετράφωνη αντίστιξη σε αυστηρό ύφος Παλεστρίνα ή Ζοσκέν σε πέντε κλειδιά (ντο 1ης, 2ας, 3ης και φα 4ης γραμμής.
3. Ενορχήστρωση για συμφωνική ορχήστρα ενός μικρού κομματιού για πιάνο, διάρκειας τουλάχιστον 2 λεπτών (16-40 μουσικά μέτρα). Ως βάση θεωρείται ένα υπόδειγμα στο συγκεκριμένο αριθμό μέτρων με ρυθμό τετάρτου από 82 έως 116 της μετρονομικής ένδειξης Maelzel.
4. Ακουστικές ασκήσειςα) αναγνώριση διαστημάτων (μελωδικών και αρμονικών)β) αναγνώριση απλών συγχορδιών με τις αναστροφές τουςγ) αναγνώριση μελωδικής ακολουθίας με δοσμένο τον 1ο φθόγγο.δ) αναγνώριση ξένου φθόγγου με δοσμένη συγχορδία

   ε) αναγνώριση ρυθμικών σχημάτων

5. Αναγνώριση ύφους έργων του ρεπερτορίου 18ου, 19ου και 20ου αιώνα. Οι παρτιτούρες του έργου θα γίνουν γνωστές στον υποψήφιο κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
6. ‘Εκθεση ιδεών σε θέματα που αφορούν την αισθητική, τη φιλοσοφία και τη διαχρονική θέση της μουσικής στην κοινωνία.
7. Εκτέλεση εκ πρώτης όψεως παρτιτούρας ορχήστρας (μικρής δυσκολίας) στο πιάνο.
8. Εκτέλεση ενός έργου, επιλογής του υποψηφίου, διάρκειας τουλάχιστον 5 λεπτών (σημαντικής δυσκολίας) στο πιάνο ή σε άλλο όργανο, έγχορδο ή πνευστό, συμφωνικής ορχήστρας.
9. Διεύθυνση ενός ή περισσότερων ορχηστρικών έργων. Η εξέταση περιλαμβάνει είτε τη διεύθυνση ενός ή δύο πιάνων, είτε τη διεύθυνση μικρού ή μεγάλου ορχηστρικού σχήματος.

Κατατακτήριες Εξετάσεις

1. Λόγω της ειδικής φύσεως του γνωστικού αντικειμένου δεν προβλέπεται η εισαγωγή σπουδαστών στη σχολή διεύθυνσης ορχήστρας με κατατακτήριες εξετάσεις. Εξαιρούνται μόνο οι απόφοιτοι ή σπουδαστές:α) σχολών Διεύθυνσης Ορχήστρας Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος μουσικής κατεύθυνσης ή Ανώτερης Σχολής μουσικής κατεύθυνσης της ημεδαπής.β) Αναγνωρισμένων από τον Διεπιστημονικό Οργανισμό Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (ΔΟΑΤΑΠ), σχολών Διεύθυνσης Ορχήστρας Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος μουσικής κατεύθυνσης ή Ανώτερης Σχολής μουσικής κατεύθυνσης χώρας κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.γ) Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος μουσικής κατεύθυνσης εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναγνωρισμένου από τον ΔΟΑΤΑΠδ) Απόφοιτοι αναγνωρισμένων από τον ΥΠΠΟ ωδείων, στα οποία λειτουργεί Σχολή Διεύθυνσης Ορχήστρας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας.
2. Οι απόφοιτοι των σχολών αυτών μπορούν να καταταγούν έως και το πέμπτο (5) εξάμηνο. Οι σπουδαστές των σχολών αυτών μπορούν να καταταγούν έως και το τρίτο (3ο) εξάμηνο.
3. Για την κατάταξη οι σπουδαστές εξετάζονται στα αναφερόμενα στην παράγραφο Β του άρθρου 3 της παρούσας θέματα.

Γενικά Υποχρεωτικά Μαθήματα – Διδακτέα Ύλη

Τα γενικά υποχρεωτικά μαθήματα της σχολής είναι:

1. Ειδικό Σολφέζ – dictee (πολυφωνικό, πολυτονικό, ατονικό, πολυρυθμικό) – (ομαδικό): δύο (2) ώρες την εβδομάδα από το πρώτο έως και το τρίτο εξάμηνο. Η διδασκαλία γίνεται από καθηγητή θεωρητικών μαθημάτων.
2. Ιστορία της μουσικής από τις απαρχές της μέχρι σήμερα, με έμφαση στην ιστορία της νεοελληνικής μουσικής και την ιστορία της όπερας, ιστορία τέχνης, ιστορία φιλοσοφίας, αισθητική, με μελέτη σχετικών κειμένων σημαντικών συνθετών, ερμηνευτών, φιλοσόφων, λογοτεχνών και συγγραφέων (ομαδικό): μία (1) ώρα την εβδομάδα κατά τη διάρκεια τριών (3) συνεχόμενων εξαμήνων.
3. Ενορχήστρωση: μία (1) ώρα την εβδομάδα κατά τη διάρκεια έξι (6) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται οι σπουδαστές που έχουν αναγνωρισμένο δίπλωμα Σύνθεσης.
4. Πιάνο (ατομικό): μία (1) ώρα την εβδομάδα κατά τη διάρκεια έξι (6) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται οι σπουδαστές που έχουν αναγνωρισμένο τίτλο πτυχίου ή διπλώματος πιάνου.
5. Συμμετοχή στη χορωδία (ομαδικό): δύο (2) ώρες την εβδομάδα κατά τη διάρκεια τεσσάρων (4) συνεχόμενων εξαμήνων.
6. Φωνητική Αγωγή (φωνητική προετοιμασία – ζέσταμα μονωδών και χορωδών – τονοδότηση, άρθρωση, προφορά, διάταξη φωνών, φυσιολογία φωνής και φωνητικός μηχανισμός, χορωδιακή αναπνοή – ομαδικό: δύο (2) ώρες τη βδομάδα κατά τη διάρκεια τριών (3) συνεχόμενων εξαμήνων.
7. Διεύθυνση χορωδίας (ομαδικό): μία (1) ώρα την εβδομάδα κατά τη διάρκεια τριών (3) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται όσοι έχουν αναγνωρισμένο δίπλωμα Διεύθυνσης Χορωδίας.
8. Στοιχεία φυγής (ομαδικό): δύο (2) ώρες την εβδομάδα κατά τη διάρκεια τεσσάρων (4) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται οι σπουδαστές που έχουν αναγνωρισμένο τίτλο πτυχίου Φυγής, καθώς και όσοι έχουν αναγνωρισμένο δίπλωμα Σύνθεσης.
9. Ορθή προφορά ξένων κειμένων και ξενόγλωσση μουσική ορολογία (ιδίως γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, λατινικά) – (ομαδικό): μία (1) ώρα τη βδομάδα κατά της διάρκεια τριών (3) συνεχόμενων εξαμήνων.
10. Εκμάθηση βασικών αρχών εκτέλεσης ενός εγχόρδου οργάνου (ατομικό): μισή ώρα τη εβδομάδα κατά τη διάρκεια τριών (3) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται όσοι έχουν αναγνωρισμένο πτυχίο ή δίπλωμα εγχόρδου οργάνου.
11. Εκμάθηση βασικών αρχών εκτέλεσης ενός κρουστού οργάνου (ατομικό): μισή ώρα την εβδομάδα κατά της διάρκεια δύο (2) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται όσοι έχουν αναγνωρισμένο πτυχίο ή δίπλωμα κρουστού οργάνου.
12. Εκμάθηση βασικών αρχών εκτέλεσης ενός πνευστού οργάνου (ατομικό): μισή ώρα την εβδομάδα κατά της διάρκεια τριών (3) συνεχόμενων εξαμήνων. Απαλλάσσονται όσοι έχουν αναγνωρισμένο πτυχίο ή δίπλωμα πνευστού οργάνου.
13. Συμμετοχή σε σύνολα μουσικής δωματίου (ομαδικό): μία ώρα την εβδομάδα κατά τη διάρκεια τριών (3) εξαμήνων.

Ο Διευθυντής του Ωδείου. μετά από σύμφωνη γνώμη του καθηγητή του ειδικού μαθήματος Διεύθυνσης Ορχήστρας, καθορίζει για κάθε σπουδαστή το έγχορδο και το πνευστό όργανο.

Ειδικά Υποχρεωτικά Μαθήματα – Διδακτέα Ύλη

1. Κατά τη διάρκεια των σπουδών, ο σπουδαστής πρέπει υποχρεωτικά να διδαχθεί ορχηστρικά και μελοδραματικά έργα από το ρεπερτόριο μπαρόκ, προκλασικό, κλασικό, ρομαντικό, 20ου και 21ου αιώνα, καθώς και νεοελληνικό (ορχηστρικό και μελοδραματικό) ρεπερτόριο από τον 19ο ως τον 21ο αιώνα.
2. Ειδικά μαθήματα είναι:α) Διεύθυνση Ορχήστρας και Μουσική Ανάλυση (ομαδικό) (τεχνική διεύθυνσης ορχήστρας, φόρμες, αισθητική, νεότερες τεχνικές σύνθεσης και σημειογραφίας, ύφος και ερμηνευτική προσέγγιση των ορχηστρικών έργων): δύο (2) ώρες διδασκαλίας την εβδομάδα, κατά τη διάρκεια και των δέκα μηνών σπουδών. Το ειδικό μάθημα περιλαμβάνει επίσης τη διεύθυνση δύο πιάνων είτε τη διεύθυνση μικρού ορχηστρικού σχήματος. Η διδασκαλία γίνεται από καθηγητή Διεύθυνσης Ορχήστρας.β) Πρακτική εξάσκηση Διεύθυνσης Ορχήστρας (ομαδικό): η εξάσκηση περιλαμβάνει τη διεύθυνση μεγάλου ορχηστρικού σχήματος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 1. Ο προγραμματισμός των υπό διδασκαλία ορχηστρικών έργων καθώς και η κατανομή των σπουδαστών στο μάθημα γίνεται από τον καθηγητή του ειδικού μαθήματος της Διεύθυνσης Ορχήστρας. Η διδασκαλία γίνεται από καθηγητή Διεύθυνσης Ορχήστρας.

   γ) Ακουστική Εξάσκηση (ομαδικό) (αναγνώριση διαστημάτων – μελωδικών και αρμονικών, αναγνώριση απλών και σύνθετων συγχορδιών με τις αναστροφές τους, αναγνώριση φθόγγων και ηχοχρωμάτων εκτελουμένων από διαφορετικά μουσικά όργανα ή φωνές σε συγχορδίες ή σε αντιστικτικές κινήσεις, αναγνώριση μελωδικής ακολουθίας με δοσμένο τον 1ο φθόγγο, αναγνώριση ξένου φθόγγου με δοσμένη συγχορδία, αναγνώριση απλών και σύνθετων ρυθμικών σχημάτων): μία (1) ώρα διδασκαλίας, μία φορά την εβδομάδα κατά τη διάρκεια και των δέκα εξαμήνων σπουδών.

   δ) Μουσική Εκγύμναση (ατομικό): δύο (2) ώρες διδασκαλίας, μία φορά την εβδομάδα κατά τη διάρκεια των πρώτων οκτώ εξαμήνων σπουδών. Σε αυτό το μάθημα περιλαμβάνεται η μελέτη πιανιστικής προσαρμογής έργων όπερας και ορατορίου, η εκτέλεση εκ πρώτης όψεως πιανιστικών προσαρμογών παρόμοιων έργων, καθώς και η εκμάθηση σε τραγουδιστές σκηνών από όπερες και ορατόρια του ρεπερτορίου.

   ε) Εκτέλεση παρτιτούρας Ορχήστρας στο πιάνο (ατομικό) [παλιά κλειδιά, όργανα και ομάδες οργάνων με έμφαση τις συνήθεις μεταφορές (από ρε, μι ύφεση, μι, φα, σολ, λα ύφεση, λα, σι ύφεση, σι) έργων του συμφωνητικού ρεπερτορίου, μπάσο κοντίνουο]: μία (1) ώρα την εβδομάδα κατά τη διάρκεια των πρώτων οκτώ εξαμήνων σπουδών.

Οι διδάσκοντες των υπό στοιχεία (γ), (δ) και (ε) μαθημάτων ορίζονται από τον διευθυντή του Ωδείου, μετά από σύμφωνη γνώμη του καθηγητή Διεύθυνσης Ορχήστρας.

Διάρκεια Ωρών Διδασκαλίας Μαθημάτων

Οι ώρες διδασκαλίας είναι διδακτικές ώρες (διάρκειας 45 λεπτών)

Πρόγραμμα Διπλωματικών Εξετάσεων

1. Μετά τη συμπλήρωση του κύκλου σπουδών, οι τελειόφοιτοι υποβάλλονται σε εξετάσεις για την απόκτηση Διπλώματος Διεύθυνσης Ορχήστρας
2. Πρόγραμμα διπλωματικών εξετάσεων

Α) Διεύθυνση Ορχήστρας σε μία εισαγωγή ή άλλο συμφωνητικό έργο ρεπερτορίου διάρκειας έως 15 λεπτών, σε ένα τουλάχιστον μέρος συμφωνίας ρεπερτορίου διάρκειας 10 έως 20 λεπτών, σε ένα μέρος από κονσέρτο για ένα ή περισσότερα όργανα και ορχήστρα (χωρίς καντέντσα) διάρκειας 7 έως 15 λεπτών, στο ρετσιτατίβο “Die Weisheitslehre dieser Knaben” από την όπερα “Μαγικός Αυλός” του W.A. Mozart, σε μία σκηνή όπερας με τουλάχιστον ένα τραγουδιστή διάρκειας 10 – 15 λεπτών, καθώς και σε ένα έργο εκ πρώτης όψεως διάρκειας έως 5 λεπτών, το οποίο θα δοθεί στον υποψήφιο και την ορχήστρα την ημέρα των εξετάσεων. Για την προετοιμασία των προαναφερθέντων έργνων δίδεται χρόνος μουσικών δοκιμών με την ορχήστρα, κατόπιν αποφάσεως της εξεταστικής επιτροπής.

Β) Προχωρημένες ακουστικές ασκήσεις:

α) Αναγνώριση διαστημάτων (μελωδικών και αρμονικών)

β) Αναγνώριση απλών και σύνθετων συγχορδιών με τις αναστροφές τους.

γ) Αναγνώριση μελωδικής ακολουθίας με δοσμένο τον 1ο φθόγγο.

δ) Αναγνώριση ξένου φθόγγου με δοσμένη συγχορδία

ε) Αναγνώριση απλών και σύνθετων ρυθμικών σχημάτων.

στ) Αναγνώριση μετατροπών.

Γ) Αναγνώριση ύφους και χαρακτηρισμός έργων του ρεπερτορίου 18ου, 19ου και 20ου αιώνα, από παρτιτούρες οι οποίες θα δοθούν στον υποψήφιο κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Δ) Εκτέλεση παρτιτούρας ορχήστρας στο πιάνο: παλιά κλειδιά, όργανα και ομάδες οργάνων με έμφαση στις συνήθεις μεταφορές (από σι ύφεση, λα, φα, σολ, μι, μι ύφεση, ρε) έργων του συμφωνητικού ρεπερτορίου, καθώς και αναγνώριση φυσικών και τεχνητών αρμονικών.

Ε) Εκτέλεση ορχηστρικής προσαρμογής στο πιάνο μίας προετοιμασμένης σκηνής από όπερα του ιταλικού ρεπερτορίου (διάρκειας περίπου 10 λεπτών), καθώς και μίας προετοιμασμένης σκηνής όπερας του γερμανικού ρεπερτορίου (διάρκειας περίπου 10 λεπτών).